Tìm hiểu về nhu đạo

Qua quá trình nhiều năm nghiên cứu các môn phái võ cổ của Nhật Bản, Trung Quốc. J.KANO người mà mọi nguời đều nhìn nhận là tổ sư môn JUDO, đã hệ thống lại , sáng tạo thêm phương pháp, kỹ thuật các đòn thế , nhằm đáp ứng được yêu cầu tập luyuện phổ thông , tranh tài ở những giải đỉnh cao thế giới ,đòi hỏi trình độ chuyên môn cao .


Trước tiên chúng ta thấy mục đích của môn JUDO là tạo cho người tập tinh thần dũng cảm, cương nghị, một khả năng võ thuật tự vệ được , một thân thể cường tráng , khoẻ mạnh , luôn luôn khiêm tốn , đồng thời dùng JUDO thi đấu tranh tài thể thao, các giảI từ thấp đến cao .


Có 3 phương pháp luyện tập JUDO với những đòn thế kỹ thuật khác nhau , nhằm vô hiệu hoá đòn tấn công , chống đỡ của đối phương khi thi đấu.


-Một là học lý thuyết, thực tập các đòn thế , cách tấn công , phản công có qui ước (KATA-WAZA)
-Hai là sử dụng thực hành các đòn thế kỹ thuật đã luyện thuần thục, vào song đấu hai người không quy ước (RANDORI), phần này huấn luyện viên có đẳng cấp trực tiếp hướng dẫn tập luyện, vì dễ bị nguy hiểm.
-Ba là phương pháp thi đấu thật sự (SHIAI) một cuộc tranh tàI đúng nghĩa, sự nhanh nhẹn, kháo léo, sức bền, sức mạnh, độ dẻo, tinh thần, tập trung, kỹ chiến thuật được thể hiện cao nhất ở phần này.


Người tập luyện JUDO phải lấy bình tĩnh chế ngự nông nổi,nóng vội, dùng mềm dẻo chế ngự cứng rắn ( dĩ nhu chế cương ). Đồng thời thăng bằng là nguyên tắc, yếu tố ( chiến thắng ) quan trọng nhất của JUDO, vì nếu không lợi dụng được sự mất thăng bằng của đối phương, hoặc làm đối phương phảI mất thăng bằng, thì hiệu quả của các đòn vật, quăng, đè …đối phương rất thấp, có khi không thực hiện được.

1 - Kỹ thuật quăng, quật, kéo, ném đối phương (NAGE_WAZA)


Đây là kỹ thuật đòn thực hiện trong lúc đối phương mất thăng bằng với những đòn được thực hiện như sau:
-Thực hiện bằng chân, quét, chận (ASHI-WAZA)
-Bằng hông làm đIểm tựa (KOSHI-WAZA)
-Bằng tay mà vai làm đIểm tựa (TE-WAZA)
Khi đánh các đòn loại này phảI phát huy, vặn động cơ thể nhịp nhàng cả tay, chân, đương nhiên phảI tạo thể mất thăng bằng cho đối phương .


Kỹ thuật này còn được dùng trong lúc người đánh cố tình ngã nằm xuống kèo đối phương quăng đI (SUTEMI-WAZA), ngã kéo nằm nguyên lưng (MA-SUTEMI), ngã kéo nằm nghiêng (YOKO-SUTEMI), tóm lại là chủ động ngã để kéo và quăng đối phương (thường gọi là đòn hy sinh).

2 - Kỹ thuật bẻ sai khớp xương (GYACU-WAZA)


Sau khi đánh ngã đối phương bằng bất cứ đòn nào,hoặc đối phưng bị ngã do mất thăng bằng, người tấn xông có thể nhanh chóng sử dụng đòn bẻ sai khớp xương cổ (KUBI), khớp tay (UĐE), khớp chân (ASHI) của đối phương.
Với kĩ thuật bẻ sai khớp (KWANSETSU-WAZA) người đánh sẽ bẻ lọi khớp xương trong mọi tư thế đứng, ngồi, quỳ, nằm…

3 - Kỹ thuật đè (OSAEKOMI-WAZA)


Trong trận đấu, đối phương bị ngã với bất cứ lý do gì, người tấn công tiếp tục áp dụng đòn đè để khoá c thể đối phương nằm sát đất (KATAME-WAZA) thế đè đúng, đủ lực, người bị đè rất khó ngồi hay đứng dậy. Quá thời gian quy định theo luật không dậy được thì bị xử thua (thường là 30 giây)

4 - Kỹ thuật làm ngạt thở (SHIME-WAZA)


Một trong những kĩ thuật đòn thế nguy hiểm của JUDO là kỹ thuật làm ngạt thở đối phương bằng tay không. Kỹ thuật này được sử dụng tại vùng cổ, tuỳ tính chất từng đòn, có đòn mục đích làm vỡ thực quản, khí quản ngừng phần hô hấp . Có đòn dùng tay chận động mạch cổ làm ngừng không cho máu lên não, khiến não không thể hoạt động gây tình trạng hôn mê, nếu kéo dàI tình trạng trên không được cứu chữa kịp thời sẽ gây tử vong.

5 - Kỹ thuật đánh vào huyệt đạo (ATEMI-WAZA)


Kỹ thuật đánh vào huyệt đạo đối phương là phần kỹ thuật nguy hiểm nhất cua môn JUDO. Một đòn đánh đủ sức mạnh bằng đầu khớp xương ngón tay hoặc cạnh bàn tay vào đúng huyệt đạo của đối phương, sẽ gây chấn thương nặng có khi đi tới tử vong. Chính vì vậy đây là kĩ thuật thường được ít dạy phổ biến tại phòng tập, chỉ dạy cho huấn luyện viên có đẳng cấp cao, có đạo đức tác phong tốt, và không được sử dụng khi tranh tàI thi đấu thể thao JUDO.

6- Kỹ thuật cấp cứu JUDO (KUATSU)


Cấp cứu người bị chấn thương khi tập võ, thi đấu võ JUDO. Đòi hỏi sự tập luyện nhiều công phu, kinh nghiệm, có trình độ hiểu biết về huyệt đạo, y học. Người học khi sử dụng môn này cũng cần có thần kinh tốt, nhạy bén, bình tĩnh thì mới áp dụng được những điều đã học vào thực tế. Chỉ cần động tác cấp cứu sơ xuất, sai lầm các huyệt đạo có thể không cứu chữa được mà làm chấn thương nặng hơn lúc ban đầu.
Chủ yếu kỹ thuật này dùng tay không đánh vào các huyệt đạo nhằm kích thích các bộ phận bị thương hoạt động trở lại bình thường.


Trên đây là một số phương pháp, kỹ thuật tập luyện của môn JUDO. Chúng ta thấy ngoàI kỹ thuật cấp cứu các kỹ thuật khác đều gây nên tình trạng nguy hiểm cho đối phưng, mục đích làm cho đối phưng không còn khả năng thi đấu, chiến đấu


Để là một môn thể thao công nhận tại thế vận hội, JUDO quốc tế đã loại trừ ra khỏi các cuộc thi đấu những đòn thế, kỹ thuật có kh năng gây nguy hiểm cho vận động viên bằng bộ luật được quy định cụ thể, luôn luôn được sửa đổi, bổ sung hoàn chỉnh.


Đó chính là lý do đưa JUDO một trong những môn võ được OLIMPIC thừa nhận, tổ chức thi đấu đỉnh cao trên toàn thế giới, đông thời được quần chúng hâm mộ tập luyện thường xuyên vì, JUDO môn võ thể thao thích hợp với mọi giới tính và lứa tuổi

Huyền Thoại Jujutsu?
Các nhà sử học Nhật bản thống nhất rằng Jujitsu xuất hiện lần đầu tiên vào triều đại hoàng đế Suijin (năm 249-280 sauCN) khi nổ ra cuộc quyết đấu giữa 2 võ sỹ mạnh nhất là Nominosukune và Taimono Kehaya với các động tác tay không. Chiến thắng cuối cùng thuộc về Nominosukune sau khi đánh bại đối thủ và đá anh ta tới chết. Chính cuộc quyết đấu này đã hình thành nên 2 trường phái võ thuật Nhật bản, một phát triển thành vật Sumo hiện nay và một thành Jujitsu. Qua nhiều thế kỷ, Jujitsu là một phần thiết yếu của các Samurai.

Jujitsu là môn võ thuật sử dụng tay không dựa vào nguyên lý thăng bằng, mưu mẹo và mềm dẻo hơn là sức mạnh.
Các lò Jujitsu khác nhau tập trung phát triển những kỹ thuật riêng biệt, có nơi dậy sâu về kỹ thuật ném đối thủ, có nơi nhấn vào kỹ thuật tấn công hoặc khoá khớp... Lò Jujitsu đầu tiên dành được danh tiếng trên toàn nước Nhật là Takeuchi, được thành lập ra vào năm 1532. Trong một trận đấu được lịch sử ghi lại, một môn đồ của Takeuchi đã đánh bại một võ sĩ to lớn hơn nhiều và là hình ảnh quảng cáo hiệu quả nhất cho sức mạnh của Jujitsu. Các lò võ mọc lên như nấm vào "thời đại chiến tranh" (1604 - 1868) và nhiều lò võ có tên tuổi như Yoshi, Jikishin, Kito,... trải qua hàng trăm năm chiến tranh liên miên, các kỹ thuật Jujitsu hỗ trợ cho gươm giáo được thử thách trên chiến trường máu lửa thực sự và những gì tinh tuý được lưu truyền cũng có nghĩa là những đòn sát thương có hiệu quả nhất. Với sự thống nhất Nhật bản vào những năm 1600, các cuộc đấu dùng vũ khí bị cấm đoán. Jujitsu bước vào kỷ nguyên vàng. Nó không còn là tài sản riêng của lớp Samurai cao quí mà được dạy phổ biến cho cả hạng trung lưu. Nhưng quãng thời gian tươi sáng này kéo dài cũng chẳng được bao lâu bởi xuất hiện một biến cố.

Nước Nhật sau khoảng 2 thập kỷ đóng cửa với thế giới bên ngoài đã bước vào một kỷ nguyên mới. Triều đại Meiji (1869-1912) ban đầu là chịu sức ép của Mỹ đã buộc phải mở cánh cửa với thế giới phương Tây. Một trào lưu hiện đại hoá nhanh chóng ùa vào nước Nhật và những giá trị truyền thống bị lay chuyển , kể cả môn võ Jujitsu huyền thoại.
Trước một tâm lý cách tân dữ dội, sự bảo thủ của Jujitsu đã báo tử cho môn võ này. Và một con người đã xuất hiện với sứ mạng lịch sử cứu vớt Jujitsu.

Sự ra đời của Judo
Năm 1860, Jigoro Kano, người sáng lập ra môn Judo sau này, ra đời tại Yamagata. Khi còn nhỏ, Kano có thể trạng yếu ớt và vì vậy tìm đến Jujitsu với mong muốn cải thiện sức khoẻ và tinh thần. Với niềm đam mê Jujitsu mãnh liệt, Kano đã lăn lộn hết lò này tới lò khác để sưu tập các tinh hoa. Nhận ra rằng, Jujitsu đang trong nguy cơ diệt vong bởi sự Tây hoá, Kano đã nghiền ngẫm ra một môn võ mới vẫn dựa trên nguyên lý "hiệu quả tối đa với nỗ lực tối thiếu" nhưng ứng dụng nhiều kỹ thuật của Wrestling (vật biểu diễn) của phương Tây vào. Kano đặt tên cho môn võ này là Judo có đầy đủ hệ thống thi lên đai cũng như các qui định về luật lệ và võ phục...

Năm 1882, ở tuổi 23, trong khi vẫn đang là một sinh viên trường ĐH Hoàng gia Tokyo, Jigoro Kano đã mở một võ đường Judo mang tên Kodokan với vẻn vẹn 12 thảm tập và 9 võ sinh.
Các lớp học Judo đã đánh trúng tâm lí hướng ngoại và làm bùng nổ cơn sốt học Judo tại Tokyo. Judo được đánh giá là một hệ thống võ thuật ứng dụng phương pháp đào tạo khoa học và tiến bộ. Kano đã xây dựng các kỹ thuật trên một góc nhìn thực dụng, loại bỏ sự rườm rà không hiệu quả hoặc nguy hiểm, cải tiến dựa trên hiểu biết toàn diện về võ thuật Nhật Bản và phương Tây.

Cuộc đấu sinh tử
Sự ra đời của Judo đặt Jujitsu huyền thoại trước sự đối đầu một mất một còn. Những ngày đầu, công lao khai sáng Judo còn chưa được nhìn nhận. Thậm chí Kano còn bị coi là đứa con tội đồ của Jujitsu. Những người tâm huyết với Jujitsu chê bai Judo là không thực tế và không được chứng minh trong thi đấu, thêm nữa Judo sặc mùi ngoại lai.
Kano hết sức bức xúc trước những lời thách đấu kiêu ngạo và mong chờ có dịp xuất quân. Cơ hội đến vào năm 1886, Sở cảnh sát Tokyo mời các võ sư xuất sắc nhất từ 2 trường phái Jujitsu và Judo tham gia giải đấu lịch sử trước khi mời trợ giảng cho lực lượng cảnh sát.

Cuộc tỉ thí diễn ra giữa những người khổng lồ: một bên là các võ sĩ Kodokan và một bên là các võ sư giỏi nhất của lò võ Jujitsu Yoshin. Đây hoàn toàn không phải là trận đấu mang ý nghĩa thắng thua thông thường mà cao hơn là danh dự, là sự công nhận tồn tại hay diệt vong của cả một trường phái võ .
"Trận đấu bắt đầu !", tiếng hô của trọng tài cất lên khởi đầu cho một ngày thi đấu ngột ngạt vào 11/6/1886 tại đền thờ Yayoi. Trong 13 trận đầu ra quân, Kodokan đã đại thắng với 11 trận thắng và chỉ có 2 trận thua. Tuy nhiên mọi con mắt vẫn dồn vào 2 trận đấu máu lửa cuối cùng với sự thượng đài của 2 võ sĩ Jujitsu danh bất hư truyền.
Trận đấu thứ 14, Sakujiro của Kodokan tiếp Hansuke. Hansuke là một đại võ sư Jujitsu thời bấy giờ được coi là người đàn ông mạnh nhất nước Nhật với chiều cao 1m76 và nặng 94kg. Hansuke thậm chí có khả năng treo cổ lên cây mà không cảm thấy đau đớn. Sakujiro với thân hình nhỏ bé hơn nhiều đã phải vận dụng toàn bộ kỹ thuật để chống lại một đối thủ khổng lồ. Trận đấu kéo dài tới 55phút và trọng tài buộc phải chấm dứt trận đấu và tuyên bố hoà.

Trận đấu thứ 15 được coi là một trận chung kết. Entaro không hộ pháp như Hansuke nhưng được coi là người kế thừa hoàn hảo nhất các kỹ thuật Jujitsu lao lên võ đài. Trong khi đó Shiro - con át chủ bài của Kodokan - lơ đãng bước vào trận đấu. Ngay lập tức, Entaro tiếp cận túm lấy võ phục của Shiro và ném lên không trung. Đám đông khán giả nín thở trước nguy cơ gẫy vụn xương lưng khi Shiro rơi xuống đất. Nhưng thật bất ngờ, Shiro thực hiện một cú lộn giữa không trung và tiếp đất bằng cẳng tay và đầu gối. Entaro chưa hết bàng hoàng thì bỗng nhiên tay và và cổ bị kẹp trong thế gọng kìm, Shiro với ánh mắt nảy lửa lấy thân mình làm tâm xoay tròn Entaro nhiều vòng quanh mình. Đám đông hét lên "Yama Arashi" - một tuyệt chiêu của Judo. Bị quăng xuống thảm, Entaro lảo đảo đứng lên và lĩnh tiếp một đòn quật khác. Trận đấu đã được định đoạt cũng như số phận của Jujitsu, Sairo đã thắng trận đấu vĩ đại nhất trong lịch sử Judo.
Với cuộc thách đấu thất bại, số phận của Jujitsu coi như đã được định đoạt, nó chuyển thành một thứ võ gia truyền và theo chân một số kiều dân Nhật ra nước ngoài thu hút một số lượng không đáng kể môn đồ trên thế giới.

Ngoài công lao sáng lập Judo, Kano còn có công rất lớn trong việc phổ biến nó ra thế giới bên ngoài. Với khả năng nói tiếng Anh lưu loát, Kano đã nhiều lần vượt biển ra nước ngoài giới thiệu Judo. Kano đến Anh năm 1920 và Mỹ năm 1932. Năm 1938, Kano tham gia cuộc họp Olympic quốc tế tại Cairo với tư cách uỷ viên Uỷ ban Olympic quốc tế Nhật Bản, trên hành trình qua biển trở về, Kano đã chết mà hoàn thành được ước vọng đưa Judo trở thành môn thể thao Olympic. Tuy nhiên lúc này Judo đã có sự lớn mạnh đáng kể, Kodokan của Kano có hơn 100.000 võ sĩ đai đen luyện tập. Ngày nay Kodokan nằm ở vùng hạ Tokyo là trụ sở Liên đoàn Judo quốc tế và có hơn 500 thảm tập với hàng ngàn võ sĩ đai đen.

thanks kimura! mọi người nên tìm hiểu thêm về jujitsu!!